Ο θρασύς, πνευματώδης, αξιαγάπητος Ντέιβιντ Γκόρντον πέθανε στις 29 Ιανουαρίου 2022, σε ηλικία 85 ετών.
Ένας κορυφαίος μεταμοντέρνος χορογράφος που πέρασε στην περιοχή της θεατρικής συγγραφής, ήταν μαζικά παραγωγικός για περίπου 60 χρόνια. Συνδύασε την κίνηση και τις λέξεις με τρόπους που θα μπορούσαν να είναι διεγερτικοί ή προκλητικοί, εστιάζοντας στην οικογένεια ή τη φαντασία ή εμβαθύνοντας στον Ιονέσκο, τον Σαίξπηρ ή τον Αριστοφάνη. Μερικά από τα εμβληματικά έργα του, όπως τα ντουέτα Chair και Close Up, είναι τόσο απλά που κόβουν την ανάσα. Τα μεγαλύτερα έργα του, όπως το United States (1988-1989), στην Ακαδημία Μουσικής του Μπρούκλιν και σε άλλες τοποθεσίες, ήταν πολυεπίπεδα μελοδράματα με ειρωνεία. Μια γρήγορη ματιά σε οποιαδήποτε σελίδα του ψηφιακού του αρχείου, το Archiveography, αποκαλύπτει πόσο φανταστικά έξυπνο ήταν το έργο του.
Μια τυχαία συνάντηση το 1957 με τον Τζέιμς Γουόρινγκ (1922–1975), έναν χορογράφο/σχεδιαστή με λεξιλόγιο μπαλέτου, οδήγησε στην πρώτη διαρκή έκθεση του Γκόρντον στον χορό. Στο στούντιο του Waring συνάντησε τη Valda Setterfield, μια ψηλή χορεύτρια που μόλις είχε δραπετεύσει από τη στενότητα του κόσμου του μπαλέτου του Λονδίνου. Ο Waring τους έβαλε μαζί σε ντουέτα και ξεκίνησε η 60χρονη θρυλική τους χορευτική συνεργασία. Το ίδιο καλοκαίρι σπούδασε με τους Merce Cunningham και Louis Horst στο Connecticut College Summer School of Dance (γνωστό και ως American Dance Festival).
Τη δεκαετία του 1980, ο Mikhail Baryshnikov, τότε καλλιτεχνικός διευθυντής του American Ballet Theatre, ζήτησε από τον Gordon να χορογραφήσει δύο έργα - αρκετά τολμηρό αν σκεφτεί κανείς τη θέση του Gordon πολύ έξω από τον κόσμο του μπαλέτου. Στη συνέχεια, το 2000, ως ιδρυτής του White Oak Dance Project, ο Baryshnikov του ζήτησε να σκηνοθετήσει το έργο του Past Forward, μια γιορτή του Judson Dance Theatre που έκανε εκτεταμένες περιοδείες. Ο Γκόρντον συνέβαλε με τέσσερα έργα και λέγοντας: «Στη δεκαετία του εξήντα, η Ρωσία έβαλε τον πρώτο άνθρωπο στο διάστημα. Η Τρίσα Μπράουν περπάτησε στους τοίχους. Ο Κένεντι είπε «όχι» στους ρωσικούς πυραύλους. Η Υβόν Ράινερ είπε «Όχι» στα αμερικανικά συνέδρια χορού».
Είναι αδύνατο να μετρήσει κανείς πόσα έργα δημιούργησε.
Όταν ήρθε η ώρα να αρχειοθετήσει το εκπληκτικό του έργο, ο Γκόρντον το έκανε με τον δικό του τρόπο. Αντί να γράψει ένα βιβλίο ή να κάνει ένα ντοκιμαντέρ, δημιούργησε ένα περίπλοκο ψηφιακό αρχείο (με τη βοήθεια της αρχειονόμου Patsy Gay και άλλων), αντιπαραθέτοντας φωτογραφίες, τις προσωπικές του αναμνήσεις και κριτικές, οργανωμένα με την εξυπνάδα και την οπτική διάκριση που σηματοδοτεί όλο το έργο του.
Την περασμένη δεκαετία, όταν έγινε λιγότερο κινητηκός, έφτιαξε υπέροχα ψηφιακά κολάζ με οπτικό παιχνίδι λέξεων. Αυτά τα σχέδια σχετίζονταν με το διαρκές ενδιαφέρον του για το καδράρισμα, είτε για τη φωτογραφία, το ντύσιμο βιτρίνας είτε το προσκήνιο. Όπως έλεγε για αυτά τα κολάζ, «Ο υπολογιστής είναι το παραλληλόγραμμό μου στο τέλος της ζωής μου».
Δημιούργησε δύο μεγάλα εικονικά έργα κατά τη διάρκεια της πανδημίας: The Philadelphia Matter 1972/2020, μια επεισοδιακή συσσώρευση για 30 χορευτές, ο καθένας στον επιλεγμένο χλοοτάπητα της πόλης (δείτε την κριτική του Gia Kourlas στους The New York Times εδώ ) και The New Adventures of Old David (What Happened 1978–2021), όπου οι χορευτές του ανακύκλωσαν τις μεγαλύτερες επιτυχίες του Gordon, πρόσφατα πλαισιωμένες, με παραγγελία της Peak Performances, στο Montclair του New Jersey.
Μετάφραση / Προσαρμογή: Κώστας Βασιλιάγκος